[ Pobierz całość w formacie PDF ]

29. Uwolnij się od niepokojących myśli, tak sobie zawsze mówiąc: ode mnie to teraz zależy,
aby w tej oto duszy nie przebywała złość, ani żądza, ani żaden w ogóle niepokój, lecz abym
widział wszystko tak, jak jest, i używał poszczególnych rzeczy podług ich wartości. Pamiętaj
o tej mocy danej ci przez naturę!
30. Przemawiać należy i w senacie, i do każdego człowieka skromnie i niezbyt dobitnie;
wyrażać się po prostu.
31. Dwór Augusta, żona, córka, wnuki, pasierby, siostra, Agryppa, krewni, dworzanie,
przyjaciele, Arejos, Mecenas, lekarze, ofiarnicy, cały dwór- w grobie. Potem przypomnij
sobie inne katastrofy, już nie śmierć poszczególnych ludzi, lecz np. Pompei, i ten napis na
grobowcach: "ostatni z rodu". Pomyśl, jak to ich przodkowie całą siłą starali się o
pozostawienie spadkobiercy. A potem, że jeden musiał być ostatnim. Znowu tu śmierć całego
rodu.
32. Powinieneś układać życie z poszczególnych czynności. A jeżeli każda osiąga- ile to jest
możliwe- swój cel, poprzestań na tym. A nikt nie może ci przeszkodzić, aby tego nie
spełniała.- Ale jeżeli natrafię na jakąś przeszkodę zewnętrzną?
- Nie natrafisz na taką, która by ci uniemożliwiła postępować sprawiedliwie, roztropnie i
rozważnie.
- A jeżeli inna jakaś stanie na zawadzie w działaniu przeszkoda?- To gdy przyjmiesz tę
przeszkodę, chociaż jest przeszkodą, z miłosną pogodą, a rozumnie przejdziesz ku temu, co
jest możliwe, natychmiast inny czyn stanie w miejscu tamtego, czyn, który dostosuje się do
wyżej wymienionego układu życia.
33. Skromnie przyjmować, spokojnie tracić.
34. Jeżeliś widział kiedy rękę odciętą albo nogę, albo głowę odciętą, leżącą gdzieś tam z dala
od reszty ciała, to w takim położeniu stawia sam siebie człowiek- o ile to od niego zawisło-
który nie godzi się na to, co go spotyka w życiu, odosabnia się albo popełnia czyn jakiś
niespołeczny. Jakbyś się sam oderwał od jedności nakazanej przez naturę! Jako członek jej
bowiem urodziłeś się, a teraz sam siebie odrąbałeś. Ale w tym wypadku podziwienia godną
jest ta okoliczność, że możesz znowu sam siebie z nią zjednoczyć. %7ładnemu innemu
członkowi nie udzielił bóg tej możności ponownego zjednoczenia po oddzieleniu i odcięciu.
A rozważ dobroć, którą uczcił człowieka! Od niego bowiem uczynił zawisłym, by się od
całości nie odrywał już od początku, i dał mu nawet po oderwaniu się możność ponownego
zjednoczenia i zespolenia, i ponownego zajęcia miejsca członka.
35. Jak inne zdolności każda istota rozumna otrzymała od wszechnatury, tak i następującą: jak
ona wszystko, co jej staje w drodze i przeszkadza, zmienia co do kierunku i przetwarza w
ogniwo przeznaczenia, i stwarza z tego cząstkę siebie samej, tak i stworzenie rozumne ma
zdolność utworzenia z wszelkiej przeszkody tworzywa swej działalności i użycia jej w celu,
do którego zdąża.
36. Niech cię myśl o całości życia nie trapi! Nie uprzytamniaj sobie, jakie cię i ile przykrości
prawdopodobnie nawiedzi! Ale przy każdej przykrości, która cię spotyka, zadaj sobie pytanie:
co w tym wypadku niemożliwe jest do zniesienia i przetrwania? A zarumienisz się ze wstydu,
gdybyś się do tego przyznał. Następnie przypomnij sobie, że nie gnębi ciebie ani przyszłość,
ani przeszłość, ale zawsze teraz
niejszość. A jej ciężar zmniejszy się, gdy ją w samej sobie
zamkniesz, a umysł swój skarcisz, że nie masz siły zniesienia takiej oto drobnostki.
37. Czy siedzi jeszcze teraz nad grobem Werusa Pantea lub Pergamus? A nad grobem
Hadriana Chabrias lub Diotymos? Z
mieszne zapytanie. No! A gdyby siedzieli, czy tamci by to
czuli? A gdyby czuli, czy sprawiałoby im to przyjemność? A gdyby im to sprawiało
przyjemność, czy ci mają być nieśmiertelni? Czyż nie było ich przeznaczeniem najpierw stać
się staruszkami i starcami, a potem umrzeć? Po ich więc śmierci cóżby się stać miało z
tamtymi? Wszystko to jest smród i zgnilizna w worku ciała.
38. Jeżeli umiesz ostro patrzeć, to patrz, mówią, i sądz
z największą mądrością.
39. W ustroju istoty rozumnej nie widzę cnoty sprzecznej ze sprawiedliwością. A sprzeczną z
rozkoszą- widzę: powściągliwość.
40. Gdy stłumisz sąd swój o tym, co ci- według twego mniemania- sprawia przykrość, sam
uczujesz wnet zupełne bezpieczeństwo.- Co za sam?
- Rozsądek.- Ależ nie jestem rozsądkiem.
- Niech będzie i tak. To rozsądek twój niech sam sobie nie sprawia przykrości. A jeżeli co
innego w tobie czuje się dotknięte, niechże ono o sobie sąd wyda. [ Pobierz całość w formacie PDF ]