[ Pobierz całość w formacie PDF ]

te\
koniczyny. Są one wprawdzie kosztownym poplonem, ale spełniają jednocześnie rolę
fitosanitarną i poprawiają stanowisko dla roślin następczych. Jest to szczególnie wa\
ne
w specjalistycznych płodozmianach zbo\
owych.
Roślinami nadającymi się na wsiewki poplonowe są te\
trawy, które po zbiorze rośliny
ochronnej trzeba intensywnie nawozić nawozami azotowymi. Poplony ścierniskowe, siane są
po wcześnie zbieranych plonach głównych i koszone w jesieni tego samego roku. Dobór
roślin do uprawy w poplonie ścierniskowym zale\
y od tego, po jakiej roślinie poplon jest
wysiewany. Ogólną zasadą, którą nale\
y się kierować jest im póz
niej przedplon schodzi
z pola, tym większą dynamiką wzrostu powinny się charakteryzować rośliny poplonowe.
Najwcześniej powinny być siane poplonowa kukurydza i kapusta pastewna, nieco póz
niej
łubin \
ółty, słonecznik pastewny, wyka, owies, jęczmień, peluszka, łubin wąskolistny
najpóz
niej mo\
na siać gorczycę białą i facelię. Poplon ścierniskowy przeznaczony na zielony
nawóz ma wartość równą połowie dawki obornika. Nawet słaby poplon pozostawia du\
o
masy organicznej. Zbierany na zieloną paszę równie\
jest dobrym przedplonem dla innych
roślin, jeśli pole nie jest zachwaszczone. Na polach zaniedbanych, zachwaszczonych,
zwłaszcza chwastami rozłogowymi nie nale\
y stosować przedplonów, gdy\
zachwaszczenie
potęguje się, a uzyskany plon jest ni\
szy i mniej wartościowy.
W ostatnich latach wobec zmian w technologii zbioru zbó\
i niektórych przemysłowych
(póz
niejszy zbiór kombajnem i zwózka słomy) obszar poplonów ścierniskowych nieco się
zmniejszył. Wydaje się, \
e to jest jednak stan przejściowy.
Poplony ozime zapewniają na wiosnę najwcześniejszą paszę zieloną (koniec kwietnia,
maj) i surowiec na kiszonki. Sieje się je od 15 sierpnia do 15 września, po zbo\
ach ozimych
i jarych oraz po roślinach strączkowych. Na poplon ozimy nadaje się wiele roślin ozimych
uprawianych w czystym siewie lub mieszankach. Są nimi (w kolejności pory zbioru)
następujące rośliny: rzepik ozimy, rzepak ozimy, \
yto, mieszanki \
yta albo pszenicy ozimej
z wyką kosmatą oraz \
ycicy trwałej z koniczyną krwistoczerwoną (inkarnatką) i wyką
kosmatą. Wartość stanowiska po poplonie ozimym dla rośliny następczej zale\
y miedzy
innymi od pory zbioru. Na przykład wcześnie skoszony rzepak ozimy jest znacznie lepszym
przedplonem ni\
mieszanki zbierane póz
niej, po których gleba jest bardziej wyczerpana
z wody. Jeśli jednak rok jest mokry, równie\
mieszanki są dobrym przedplonem dla roślin
póz
niej sianych. W naszych warunkach klimatycznych poplony ozime dają wysokie plony
i rzadko zawodzą. Następstwo roślin po poplonach będzie ró\
ne, uzale\
nione od rodzaju
poplonu, terminu zbioru i sposobu jego u\
ytkowania (koszenie, wypasanie, przeoranie na
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
42
zielony nawóz). Po póz
no zebranym poplonie ścierniskowym i wsiewce poplonowej
najczęściej sieje się zbo\
a jare, kukurydzę i ziemniaki a rzadziej buraki cukrowe.
Plon wtóry jest plonem głównym roślin zasianych po poplonie ozimym i zbieranych
w tym samym roku. Siew roślin uprawianych w plonie wtórnym jest z konieczności póz
ny
i tylko niektóre gatunki są wysiewane w terminie zbli\
onym do optymalnego (np.: kukurydza
na kiszonkę, rośliny prosowate).
W praktyce często obserwuje się odchodzenie od klasycznych płodozmianów na rzecz
zmianowania dowolnego. Są to zmianowania o krótkich obiegach (rotacji), co zwiększa ich
elastyczność do zmieniających się warunków produkcji i wymagań rynku, opłacalności, itp.
Ich zasadniczą wadą jest łatwość popełniania błędów natury przyrodniczej, co z czasem
powojuje spadek \
yzności gleby.
Podsumowując, przy doborze i następstwie roślin w zmianowaniu nale\
y uwzględnić
cechy rośliny związane z tolerowaniem określonego następstwa  wprowadzając konieczne [ Pobierz całość w formacie PDF ]