[ Pobierz całość w formacie PDF ]

7 Alfred, Lord Tennyson, Idylls ofthe King (New York: Airmont, 1969), str. 179
8 Dla Celtów dzik symbolizował siłę i zaciekłość, dlatego często jego wizerunki umieszczano
na tarczach. Rzeka Troggy, płynąca przez region zwany niegdyś Cernywem, nazywała się
pierwotnie Twrc. Rzymianie znali ją pod nazwą Tarocus, która obecnie została zmieniona na
angielsko brzmiące Trogy i Troggy. Warto zwrócić uwagę, że Twrc znaczy "dzik", a na
starożytnych mapach podaje się nazwę rzeki Pen Tyrch, czyli "Głowa Dzika".
9 Neniusz, Historia Brittonum, ustęp 69, str. 40
10 Brut Tyssilio, przekład Petera Robertsa. The Chronicie ofthe Kings ofBritain; Londyn,
Edward Williams, 1811, str. 145.
11 Leslie Alcock, Arthurs Britairr, Londyn, 1971, str. xv.
Rozdział 13
1 Annales Cambriae w kronice Neniusza British History and the Welsh Annals, opracowanie i
przekład Johna Morrisa; Londyn, Phillimore, 1980, str. 45.
2 Neniusz British History and the Welsh Annals, str. 35.
3 Patrz str. 345 notatek dołączonych do Mabinogionu w przekładzie i opracowaniu Charlotte
Guest; Londyn, J. M. Dent & Sons, 1906.
4 Beda Venerabilis, A History of the English Church and People; Londyn, Penguin, 1968.
5 Neniusz, British History and the Welsh Annals, str. 40.
6 Geoffrey z Monmouth, The History ofthe Kings ofBritain, przekład Lewis Thorp; Londyn,
Penguin, 1966, str. 217-218.
7 Gildas ap Caw De Excidio. et Conquesta Brittania. Patrz Gildas-The Ruin of Britain and
Other Documents, przekład i opracowanie Michael Winterbottom; Londyn & Chichester,
Phillimore, 1978, str. 28.
8 Neniusz, Historia Brittonum, str. 35.
9 Neniusz, Historia Brittonum, str. 35.
10 W literaturze walijskiej znajdujemy liczne wzmianki o Bedwinie, który jest kojarzony z
królem Arturem i prowincją Cernyw, gdzie był głównym biskupem. Caradog Freichfras zaś
sprawował frakcję kasztelana dworu Artura w Gelliwig.
11 Mabinogion, str. 95-135.
12 John H. Parry, The Cambrian Plutarch; Londyn, W. Simpkin & R. Marshall, 1824, str. 8.
Rozdział 14
1 Geoffrey z Monmouth podaje, że bitwa pod Camlanem odbyła się w 542 roku, tymczasem
w Annales Cambriae czytamy, że był to rok 537.
2 W Mabinogionie, w opowieści zatytułowanej The Dream ofRhonabwy czytamy, że Cord
Prydein zdradził Artura, wyjawiając jego plany Medrautowi. Spotkanie Iddawca i Medrauta w
Nant Gwynant w Gwyneddzie, które odbyło się przed bitwą pod Camlanem określone zostało
w triadzie 61 mianem jednego z "trzech spotkań zdrajców na Wyspie Brytanii".
3 Myrddin Sylvester, Yr Afallenau Myrrdin" w zbiorze The Literature of Kymry w
opracowaniu Thomasa Stephensa.
4 John H. Parry, The Cambrian Plutarch; Londyn, W. Simpkin i R. Marshall, 1824, str. 14.
Rozdział 15
1 James Bonwick, Irish Druids and Old Irish Religions, 1894; reedycja: Nowy Jork, Dorset,
1986, str. 294.
2 Arcydruid Owen "Morien" Morgan, The Royal Winged Son od Stonehenge and Avebury;
Londyn, Whittaker & Co., 1900, str. 1. Tytuł drugiego wydania: Mabin of the Mabinogion;
Londyn, Research into Lost Knowledge Organisation, 1984.
3 Roger Sherman Loomis w książce The Grailfrom Celtic Myth to Christian Symbol wyraża
pogląd, że znalazcą Graala miała być Morgan Le Fay, zaś Charlotte Guest w posłowiu do
Mabinogionu zauważa, iż walijskim odpowiednikiem imienia Morgan jest Modron. Wszyscy
językoznawcy są zgodni, że walijskie imię Modron pochodzi od celtyckiej bogini-
wszechmatki Matriony, czczonej przez Celtów od Galii Zaalpejskiej w Galii po dolny bieg
Renu. Szwajcarski ksiądz Ulrich von Zatzikhofen w książce Lanzalet (ok. 1195) opisuje
wróżkę - piękną, mądrą, obdarzoną mocą uzdrawiania podobnie jak Morgan - władającą
królestwem na wyspie, matkę Mabuza, anglo-normandzkiego odpowiednika Mabona, który w
tradycji walijskiej jest synem Modron. Wychowywany w odosobnieniu na wyspie Lancelot
ćwiczy się w sztuce walki. Wyspą tą jest bez wątpienia Avalon, gdzie panuje Modron w
otoczeniu dziewięciu służebnic. Avalon to celtyckie Elizjum, takie jak wyspa Sena; Lancelot
to ta sama osoba co Llwch Llawinawg, "Władca Jezior", który zajmuje poczesne miejsce w
poemacie Taliesina Preiddiau Annwfn (The Spoils od Annwn). Patrz Thomas Stephens,
Literature of Kymry, str. 192.
4 P. C. Bartram w książce Early Welsh Genealogical Tracts (str. 43-91) pisze, że Afallach,
ojciec Gwalltwen, konkubiny Maelgwyna Hira z Gwyneddu i matki jego syna Rhuna, to ten
sam, który pojawia się w Troedd Ynys Prydein (numer 70) jako ojciec Modron, żony Uriena
Gorre'a, matki Owena i Morfudd. W niektórych fragmentach Achau'r Mamu, zawartych vi
Peniarth Manuscript (numer 75), Rhun przedstawiany jest jako syn Maelgwyna i Gwalltwen,
córki Afallacha.
5 Taliesin, The Spoils of Annwn w zbiorze The Book of Taliesin; przekład John Gwenogvryn
Evans, Walia, Llanbedrog, 1910.
6 Saint Brendan pod redakcją laina MacDonalda; Edinburgh, Floris Books, 1992, str. 45
7 Lewis Morris w książce Celtic Remains (str. 170), wydanej przez Cambrian Archeological
Association w 1878 roku, podaje, że Ty Wydr (Szklany Zamek) znajdował się na wyspie
Ynys Enlli. Morris podjął próbę racjonalnego wytłumaczenia legendy: jego zdaniem Ty Wydr
to muzeum, a Myrddin Wyllt był jego kustoszem. Związki Myrddina z wyspą Bardsey
opisane są w rozszerzonej wersji Enweu Ynys Prydein Hiraethoga zawartej w Peniarth
Manuscript Nr. 163; czytamy w niej, że Myrddin został tam pochowany.
8 Artur z Bretanii jest bohaterem szesnastowiecznego francuskiego romansu prozą Artus de la
Petite Bretagne, przełożonego przez Johna Bourchiera, baroneta Berners. Utwór mówi o synu
księcia Bretanii, największym rycerzu świata, który demonstruje swoje niezwykłe
umiejętności w pojedynkach z ludz
mi i w walkach z bajecznymi stworami. Artus kładzie kres
czarowi Port Noire, zdobywając w ten sposób rękę pięknej Florencji, córki króla Emendusa.
Rozdział 16
1 Głównymi z
ródłami informacji, z których czerpał autor biografii Life ofSt. Armel, są
brewiarze kościołów w Rennes (1492), Leon (1516), St. Mało (1537), Yannes (1589) i
Folgoet (data nieznana). Widoczne luki w materiale można wypełnić na podstawie biografii
krewnych świętego Pawła Aureliana i Samsona. Albert Le Grand, który zwykle jest rzetelnym
kronikarzem, przytacza informacje z brewiarzy Leon i Folgoet oraz z Legendarium Plouarzel. [ Pobierz całość w formacie PDF ]